Zeg dit nóóit tegen mensen die ongewild zonder werk zitten

De film ‘I, Daniel Blake’ gaat over het leven van een 59-jarige man die na ziekte voor het eerst in zijn leven werkloos is en hulp nodig heeft van de staat. Gevangen in niemandsland zoekt hij een manier om zijn leven weer een richting te geven. Een herkenbare film voor veel mensen die ongewild zonder werk zitten.

Of je nu jong bent en nergens aan de bak komt of inmiddels de vijftig bent gepasseerd en door ziekte uit de running bent, ongewild werkloos zijn sucks. Je werkt namelijk niet voor de pinda’s op tafel. Geld is nodig om jezelf – en je gezin – te onderhouden en misschien nog wel belangrijker: werk geeft voldoening. Het is fijn om iets te kunnen betekenen, om ergens goed in te zijn en om collega’s in je buurt te hebben. Echt. Onterecht ontslagen worden voelt als rouw. Niet aan de bak komen na je lange studie als falen. En dan is het cru als mensen de volgende opmerkingen laten ontsnappen:

“Uitkeringtrekkers zijn labbekakkerig”
Het woord ‘uitkeringstrekker’ is niet chique. De associaties die veel mensen met uitkeringstrekkers hebben eveneens. Mensen in de bijstand zijn namelijk niet labbekakkerig of lui. Ja. Er zitten er altijd een stuk of wat tussen die onderuitgezakt met pizza’s op de bank de dag doorkomen. Maar er zijn genoeg mensen die willen werken maar het niet kunnen. Die na vijfhonderd sollicitatiegesprekken nog steeds geen job hebben of die door ziekte simpelweg de fysieke en geestelijke kracht niet – meer – hebben. Is dit lui? Absoluut niet.

“Je komt heus wel ergens aan de bak”
Ergens. Ergens? Moet je met jarenlange werkervaring en een zorgvuldig opgebouwd salaris opeens met stukken minder genoegen nemen? Iedereen is bereid om een stapje terug te doen, wat je baan ook is, maar meters naar beneden donderen voelt voor niemand goed. Punt. Het is gewoon niet eerlijk als je alles weg moet gooien om voor stukken minder opnieuw te beginnen. Zeker als je tegen wil en dank werkloos bent.

“Ga toch vrijwilligers werk doen”
Als het zo simpel zou zijn: top! Maar dat is het niet… ‘uitkeringstrekkers’ mogen zich niet altijd inzetten als vrijwilliger. Dan wordt bijvoorbeeld de uitkering gekort. Een dag eenzame oudjes vergezellen is in sommige gevallen not-done omdat dit gelijk staat aan de hele week zwoegen op de werkvloer. Althans, als je het zo zwart-wit bekijkt. Heus, er zijn mogelijkheden maar alleen al het uitzoeken van hoe of wat kost bergen energie. Energie die er in de meeste gevallen niet is omdat je niet zonder reden werkloos bent.

“Heerlijk of niet? Al die vrije tijd”
Eh.. zou het? Soms weet je van ellende niet wat je moet doen. De meeste mensen werken namelijk en hebben een druk sociaal leven. Zonder werk ligt de kans om te vereenzamen op de loer. Je zit namelijk niet voor je plezier thuis. Zeker niet als je altijd een drukke baan hebt gehad, is het best taai om je dagen verplicht thuis door te brengen. Bovendien geen werk betekent minder geld en het kost vaak geld om iets te ondernemen.

“Sommige van ons werken nog”
Krijg je regelmatig te horen als je goedbedoeld vraagt of iemand zin heeft om samen een koffie te drinken. Jij weet heus wel dat de meeste mensen nog werken en dit hoeft er niet iedere keer ingewreven te worden. Het is een gemene opmerking die je alleen maakt om te jennen, want zeg nou zelf: werkende mensen drinken óók koffie.

Dat je baan honderd procent bevredigend moet zijn is natuurlijk een illusie. Maar werk zorgt wel voor een bepaald gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Een baan geeft inspiratie, creativiteit, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en zekerheid. Je hebt het gevoel dat je een waardevolle bijdrage levert. Zelfs als je ook maar een kleine schakel bent in een mega groot bedrijf. Werkende mensen hebben het gevoel dat ze er toe doen en met ongewenste werkeloosheid wordt je in veel gevallen overspoelt met een gevoel van nutteloosheid. Dit maakt je onzeker en dit heeft invloed op de kwaliteit van leven. Nee. Je zit heus niet voor je lol thuis, laat dat even duidelijk zijn.

Lees ook: zeg dit nóóit tegen vrouwen zonder kinderwens.