Zo leert je kind zichzelf beter kennen

Jezelf leren kennen is de basis voor een goede ontwikkeling. Opmerken hoe jij zelf werkt, zorgt er op lange termijn voor dat je kunt zien wat je nodig hebt. Je kind helpen zichzelf te leren kennen, kun je doen door daar bewust in het moment aandacht aan te besteden. Jong geleerd is immers oud gedaan!

Gedurende de dag hebben we zoveel verschillende gedachten en gevoelens. We reageren en handelen zonder daarbij stil te staan. Jezelf leren kennen is voor kinderen geen gewoonte die vanzelf ontstaat. Daar is zelfbewustzijn voor nodig. Zelfbewustzijn groeit tijdens onze ontwikkeling. Vanaf de leeftijd van 8 jaar kun je ongeveer verwachten dat een kind zelfbewust is en zichzelf kan monitoren. Voor die tijd is het nodig dat je als ouder of opvoeder de ontwikkeling in zelfbewustzijn bij je kinderen aandacht geeft om te groeien.

Observeer en benoem
Door uit je doe-modus te komen en je kind te observeren zie je beter wat er in het hoofd van het kind speelt. Neem een moment met een kop thee terwijl je kind bijvoorbeeld speelt. Hoe gedraagt je kind zich? Wat merk je op? Hoe voelt je kind zich? Wees niet terughoudend. Benoem naar je kind wat je opmerkt en hoe je denkt dat hij of zij zich voelt. Dit helpt je kind zichzelf beter leren kennen en om gedrag en gevoelens te verwoorden. Bijvoorbeeld “Volgens mij voel jij je rustig en tevreden, want je zit heerlijk te spelen, klopt dit?” of “Volgens mij voel jij je onrustig, want je kan niet goed alleen spelen?” “Volgens mij denk je aan heel veel andere dingen en heb je geen zin om alleen te spelen? Werkt dat nu zo bij jou?”

Wees mindful in je begrenzing en verwachting
Wees open, vriendelijk en nieuwsgierig naar de reactie van je kind. Blijf daarnaast ook duidelijk bij je eigen grenzen. Je kind helpen om zichzelf leren ontdekken, gebeurt altijd binnen jouw grenzen. Dit wil nog niet zeggen dat je bij onrustige gevoelens van jouw kind, je kind direct zijn of haar zin moet geven als hij of zij niet alleen wil spelen. Je kind leren om verschillende gevoelens te herkennen en te verdragen zorgt voor vaardigheden als geduld, vindingrijkheid en leren omgaan met teleurstellingen.

Belangrijke talenten om te hebben in het leven
Het kan ook zijn dat je teveel van je kind verwacht. Gedachten opmerken en bespreken kan als je kind zich hier bewust van is. Het kan best zijn dat je kind het lastig of zelfs spannend vindt om taal te geven aan gevoelens of om gedachten te (h)erkennen. Geef positieve reacties aan je kind wanneer hij of zij gedrag, gedachten en gevoel opmerkt. Wees complimenteus als je kind goed omgaat met gevoelens. Wil je in de opvoeding ook op een creatieve manier met je kind aandacht besteden aan zelfbewustwording?

Onderneem leuke creatieve momentjes met je kind om zelfbewustzijn te bevorderen:

1. Vrolijke gedachten poster maken: Gebruik A4 papier en potloden en/of stiften. Teken samen een poppetje op papier en zet allerlei leuke en helpende gedachten om dit poppetje heen: “Ik ben goed zoals ik ben”, “Ik ben lief”, “Ik doe het goed”.

2. Schilderen van emotie: Neem een canvasdoek en verf. Laat je kind op elk papier een basis emoties: blij, boos, bedroefd, bang schilderen. Hoe ziet dat eruit?

3. Beeldend kleien: Gebruik gekleurde klei. Maak samen met je kind poppetjes. Benoem ze tot gezinsleden, familieleden, vriendjes, de juf, de meester, buren etc. Bespreek dagelijks aan de hand van de poppetjes wat je kind heeft meegemaakt. Stel daarbij vragen: Wat heb je vandaag meegemaakt? Wie waren erbij? Wat heb je gedaan? Wat voelde je? Tip: je kan de poppetjes laten opdrogen als je het ingewikkeld vindt om de poppetjes steeds opnieuw te kleien.

Kim Oostendorp is de bedenker van de dierenvriendjes methode. De dierenvriendjes zijn een fijne handvat voor kind en gezin om te leren omgaan met de innerlijke wereld en dit de vriendelijke aandacht te geven. De dierenvriendjes helpen gedrag, gevoelens en talenten op een leuke manier bespreekbaar te maken. Kijk hier in dedierenvriendjes webshop.